Mardin, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alır ve hem doğal yapısı hem de stratejik konumu itibariyle bölgenin en dikkat çekici illerinden biridir. Kuzeyde Diyarbakır ve Batman, doğuda Siirt ve Şırnak, güneyde Suriye toprakları, batıda ise Şanlıurfa ile komşudur. Bu sınır konumu sayesinde Mardin, tarih boyunca hem Anadolu ile Mezopotamya arasında bir geçit hem de farklı kültürlerin buluşma noktası olmuştur.

Yüzölçümü ve Konum

Mardin’in yüzölçümü yaklaşık 8.891 km²’dir. Coğrafi olarak Mezopotamya Ovası’nın kuzey ucunda yer alır ve bu nedenle hem dağlık hem de ovalık alanları bir arada barındırır. Şehir merkezi, yüksek bir plato üzerinde kurulmuş olup, buradan bakıldığında güneyde uzanan verimli Mezopotamya ovası bütün ihtişamıyla görülür. Bu manzara, Mardin’e özgü silüetin ve “seyirlik şehir” unvanının temel nedenlerinden biridir.

Dağlar ve Platolar

Mardin’in kuzey kesimleri dağlık ve engebeli alanlardan oluşur. Güneydoğu Toros Dağları’nın uzantıları bu bölgede görülür. Dağlık alanlar, hem iklimi hem de tarımsal faaliyetleri etkilemektedir. Mardin Dağları olarak da bilinen bu yükseltiler, şehrin arkasında adeta bir duvar gibi yükselir ve kentin doğal savunma hattını oluşturur.

Şehir merkezi ise dağın yamacına kurulmuş olup, evlerin ve yapılarının taş işçiliğiyle birleşen bu konum, Mardin’e eşsiz bir görsel kimlik kazandırmıştır. Bu konum nedeniyle Mardin, tarih boyunca işgalcilere karşı korunaklı bir şehir olmuştur.

Ovalar ve Verimli Topraklar

Güneyde ise uçsuz bucaksız Mezopotamya Ovası uzanır. Bu ova, tarih boyunca “bereketli hilal” olarak bilinen bölgenin bir parçasıdır. Bu nedenle Mardin, tarım için son derece elverişli topraklara sahiptir. Özellikle buğday, arpa, mercimek, pamuk ve susam gibi ürünler yetiştirilmektedir. Aynı zamanda bağcılık ve zeytinlikler de önemli bir yer tutar. Ova, Mardin’in ekonomik hayatının ve kültürel sürekliliğinin temel taşlarından biri olmuştur.